Overspecialisatie

Honderden jaren geleden waren er nog wetenschappers die zich bekwaamden in alle wetenschappen. Gaandeweg is er steeds meer bijgeleerd waardoor het steeds minder realistisch werd alle wetenschappen te bestuderen. Specialisatie werd steeds gebruikelijker. Dat is steeds verder en verder gegaan… Specialisatie heeft natuurlijk net als al het andere zowel voor als nadelen.
Er lijkt echter momenteel wel sprake te zijn van een zekere overspecialisatie, en/of een groter wordend gebrek aan generalisten, mensen die zich richten op uitzoemen en kijken naar het geheel.
Vele permaculturisten zijn ultieme generalisten. Zij hebben vaak na hun studietijd waarin ze een specialisme hebben aangeleerd, 1 of meerdere permacultuuropleidingen gedaan gericht op het verwerven van kennis van duurzaamheid in de breedte.

Bill Mollison (een van de grondleggers van permacultuur) is bodemwetenschapper geweest en zegt nu, als je wilt bijdragen aan oplossingen voor de crises van deze tijd dan is het belangrijk dat veel mensen de kern van verschillende vakgebieden vatten. Daarnaast is het onnodig om 4 jaar bodemkunde te studeren om bijvoorbeeld te begrijpen dat ploegen niet duurzaam is!

Dus als je je een glijdende schaal voorstelt van generalist naar specialist dan zitten permaculturisten vaak behoorlijk aan de generalistische kant. Het is een multidisciplinair geheel. Een van de belangrijkste ontwerpprincipes van permacultuur diversiteit
zie je ook goed terug in permacultuuropleidingen. De kern van voedselproductie, economie, bouwen, sociale structuren e.d. wordt bekeken vanuit ecologisch perspectief.

Dat spreekt mij erg aan. En dat betekent natuurlijk niet dat ik tegen specialisatie ben.
Alles draait om evenwicht denk ik vaak.

Dat gezegd hebbende wil ik nogmaals benadrukken dat ik zeker ook de voordelen van specialisering, en bijv. samenwerkingen tussen specialisten en generalisten inzie.
En zoals de bekende Australishe permaculturist Geoff Lawton zegt: We hebben ook permacultuurgeschoolde juristen, accountans enz enz enz nodig…
Ik constateer enkel een groeiende mate van overspecialisatie, en van de toch vrij extreme oordelen in de richting van: “Alleen specialisten zijn professioneel!” of net zo erg “Alleen generalisten zijn nuttig!” die ik met enige regelmatig hoor moet ik niks hebben.

Wellicht kan permacultuur een bijdrage leveren aan het herstel van evenwicht op dit vlak.

Zelf heb ik ook een aantal jaar vrij specialistisch werk gedaan, als onderwijsjurist. Ik was toen bezig met het niet financiele deel van het hogeronderwijsrecht…   En hoewel ik daar zeker ook lol aan gehad heb was het voor iemand met zo’n brede belangstelling als ik geen vakgebied om in te blijven hangen.